چرا بعضی روابط به جای عشق، به وابستگی تبدیل میشوند؟
عشق و وابستگی دو مفهوم کاملاً متفاوت هستند که اغلب در روابط انسانی با یکدیگر اشتباه گرفته میشوند. عشق، احساسی از دوست داشتن، احترام و دلسوزی است که به فرد مقابل آزادی و استقلال میدهد. در مقابل، وابستگی نوعی نیاز مفرط و ناسالم به فرد دیگر است که فرد استقلال و هویت خود را در گرو او میبیند. اما چه عواملی باعث میشوند که یک رابطه عاشقانه به جای عشق، به وابستگی تبدیل شود؟
عدم وجود علایق مشترک:
عدم وجود فعالیتها و علایق مشترک خارج از رابطه، باعث میشود تمام زندگی فرد حول محور رابطه متمرکز شود.قطع ارتباط با دوستان و خانواده:
دور شدن از دوستان و خانواده به خاطر رابطه، حمایتهای اجتماعی فرد را کاهش میدهد و او را وابسته میکند.احساس گناه:
احساس گناه از ترک رابطه، حتی اگر رابطه ناسالم باشد، فرد را در آن نگه میدارد.باورهای نادرست در مورد عشق:
باورهای نادرست مانند “عشق یعنی یکی شدن” یا “عشق یعنی فداکاری مطلق”، میتوانند منجر به وابستگی شوند.بهرهگیری از رابطه به عنوان سپر:
بهرهگیری از رابطه به عنوان سپری برای فرار از مشکلات و مسئولیتهای زندگی، فرد را وابسته میکند.عدم پذیرش خود:
عدم پذیرش خود و تلاش برای تغییر خود جهت جلب رضایت طرف مقابل، هویت فرد را از بین میبرد.تغییرات اساسی در زندگی:
تغییرات بزرگ در زندگی، مانند نقل مکان یا از دست دادن شغل، میتواند فرد را به رابطه وابسته کند.اعتیاد به رابطه:
برخی افراد به رابطه معتاد میشوند و علائمی مشابه اعتیاد به مواد مخدر را تجربه میکنند.مشکلات روانی:
مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب، میتوانند احتمال وابستگی در روابط را افزایش دهند.فرهنگ:
در برخی فرهنگها، وابستگی در روابط عاشقانه تشویق میشود و به عنوان نشانه عشق تلقی میشود.
تشخیص وابستگی در رابطه، قدم اول برای بهبود آن است. اگر متوجه شدهاید که در رابطهتان نشانههای وابستگی وجود دارد، باید برای حل این مشکل اقدام کنید.
برای غلبه بر وابستگی، لازم است روی افزایش اعتماد به نفس، تقویت استقلال فردی، تعیین مرزهای سالم و پذیرش خود کار کنید. در ضمن، مشاوره با یک متخصص میتواند در این زمینه بسیار مفید باشد.
ترس از تنهایی
یکی از مهمترین دلایل تبدیل عشق به وابستگی، ترس از تنهایی است.فرد میترسد که اگر این رابطه را از دست بدهد، دیگر کسی را پیدا نکند یا نتواند بدون او زندگی کند.این ترس میتواند ناشی از تجربههای گذشته، کمبود اعتماد به نفس یا باورهای غلط در مورد خود و دیگران باشد.به مرور زمان، فرد به جای تمرکز بر رشد فردی و ایجاد روابط سالم، تمام انرژی خود را صرف حفظ رابطه میکند، حتی اگر رابطه ناسالم و آسیبزا باشد.این ترس باعث میشود فرد معیارهای خود را پایین بیاورد و رفتارهایی را تحمل کند که در حالت عادی نمیپذیرفت.
این ترس از تنهایی، فرد را در یک رابطه ناسالم اسیر میکند و مانع از تجربه عشق واقعی و سالم میشود.
به همین دلیل، شناخت و مدیریت ترس از تنهایی، گامی اساسی در ایجاد روابط سالم و مبتنی بر عشق است.خودآگاهی و پذیرش این ترس، به فرد کمک میکند تا تصمیمات بهتری در روابط خود بگیرد و از تبدیل عشق به وابستگی جلوگیری کند.
اعتماد به نفس پایین
افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند، بیشتر در معرض تبدیل عشق به وابستگی هستند.آنها به ارزش خود شک دارند و احساس میکنند بدون حضور دیگری، ارزشی ندارند.این افراد برای تایید و پذیرش خود، به شدت به طرف مقابل وابسته میشوند و نیازهای خود را نادیده میگیرند.ترس از دست دادن رابطه، آنها را وادار به انجام کارهایی میکند که در حالت عادی انجام نمیدادند و باعث میشود استقلال و فردیت خود را از دست بدهند.آنها به طور مداوم به دنبال اطمینان خاطر از طرف مقابل هستند و این نیاز مکرر به تایید، رابطه را خسته کننده و فرساینده میکند.
این فقدان اعتماد به نفس باعث میشود فرد در یک چرخه باطل از وابستگی و ناامنی گرفتار شود.
افزایش اعتماد به نفس از طریق خودشناسی، پذیرش نقاط قوت و ضعف و تلاش برای رشد فردی، میتواند به شکستن این چرخه کمک کند.وقتی فرد به ارزش خود پی میبرد، دیگر نیازی به وابستگی به دیگران برای احساس ارزشمندی ندارد و میتواند روابط سالمتری را تجربه کند.
مشکلات حل نشده گذشته
مشکلات حل نشده گذشته، به ویژه در دوران کودکی، میتوانند به طور ناخودآگاه بر روابط حال تاثیر بگذارند و منجر به وابستگی شوند.تجربههایی مانند رها شدن، مورد بیتوجهی قرار گرفتن یا سوء استفاده، میتوانند باعث ایجاد الگوهای ناسالم در روابط شوند.فرد ممکن است به طور ناخودآگاه به دنبال بازسازی این الگوها در روابط فعلی خود باشد، به این امید که بتواند این بار نتیجه متفاوتی بگیرد.این تلاش برای بازسازی گذشته، اغلب منجر به وابستگی و رفتارهای ناسالم میشود.مثلا فردی که در کودکی مورد بیتوجهی قرار گرفته است، ممکن است در روابط بزرگسالی به دنبال جلب توجه و تایید دائمی از طرف مقابل باشد و به شدت به او وابسته شود.
شناخت و پردازش این مشکلات حل نشده گذشته، از طریق مشاوره و درمان، میتواند به فرد کمک کند تا از الگوهای ناسالم رها شود و روابط سالمتری را تجربه کند.
درک تاثیر گذشته بر حال، گامی اساسی در ایجاد روابط مبتنی بر عشق و احترام متقابل است.
رابطه هایی که از عشق به زنجیر وابستگی تبدیل میشن، معمولا یه روزی قشنگ شروع میشن اما بعد یهو میفهمی داری نفس میکشی برای یه نفر…
من خودم توی رابطه قبلیم حس میکردم اگه اون نباشه انگار دنیا تموم شده. حتی وقتی میدونستم رفتاراش درست نیست، نمیتونستم رهایش کنم. بعدها فهمیدم ترس از دست دادنم بخاطر این بود که خودمو با اون تعریف میکردم.
چیزایی که کمکم کرد:
سخت ترین کار اینه که بفهمی داری غرق میشی، چون توهم کنترل داری.
گاهی وقتا باورهای قدیمی میگن “بدون عشق نمیشه زندگی کرد” درحالیکه راستش اول باید یاد بگیری خودتو دوست داشته باشی.
وقتی از خودت فرار کنی، ناخودآگاه میری تو دام آدم هایی که نمیذارن روی پات وایسی.
یکم ترسناکه ولی راستش تنهایی بهتر از رابطه ایه که توش گم میشی… یاد گرفتم بعضی آدم ها مثل اکسیژن نیستن، مثل دودن 🤷🏻♀️
(فقط چند ماه پیش فهمیدم چقدر قدرت پا گذاشتن از یه رابطه ناسالم، میتونه آدم رو جلو بندازه)