چطور شنونده بهتری در رابطه تان باشید: 17 نکته کلیدی
ارتباط موثر، سنگ بنای هر رابطه سالم و پایداری است. و در قلب ارتباط موثر، مهارت شنیدن قرار دارد. شنیدن فقط به معنای شنیدن کلمات نیست، بلکه درک عمیق احساسات، نیازها و دیدگاههای طرف مقابل است. اگر میخواهید رابطهتان قویتر، صمیمانهتر و رضایتبخشتر باشد، باید یاد بگیرید شنونده بهتری باشید.
در اینجا 17 نکته عملی و موثر برای تبدیل شدن به شنونده بهتر در رابطه عاطفی یا خانوادگی تان ارائه شده است:
حواسپرتیها را حذف کنید:
هنگام صحبت کردن طرف مقابل، گوشی موبایل، تلویزیون و سایر عوامل حواسپرتی را کنار بگذارید. تمام توجه خود را معطوف به او کنید.ارتباط چشمی برقرار کنید:
نگاه کردن به چشمان فرد نشان میدهد که به او توجه دارید و برای حرفهایش ارزش قائل هستید.زبان بدن مثبت داشته باشید:
به حالت بدن خود دقت کنید. قوز نکنید، دست به سینه نباشید و با تکان دادن سر و لبخند زدن، علاقه خود را نشان دهید.صبور باشید:
حرف طرف مقابل را قطع نکنید و اجازه دهید تا افکارش را به طور کامل بیان کند.
همدلی کنید:
سعی کنید خودتان را جای طرف مقابل بگذارید و احساسات او را درک کنید.
همدلی، توانایی درک و احساس کردن احساسات دیگران است. سعی کنید خود را جای طرف مقابل بگذارید و از دیدگاه او به موضوع نگاه کنید.
احساسات طرف مقابل را تصدیق کنید و به او نشان دهید که درکش میکنید.
از گفتن جملاتی مانند “میدانم چه احساسی داری” خودداری کنید، مگر اینکه واقعاً در موقعیت مشابهی قرار گرفته باشید.
به جای قضاوت کردن، سعی کنید احساسات طرف مقابل را درک کنید و به او حمایت عاطفی ارائه دهید.
همدلی، کلید ایجاد ارتباط عمیق و معنادار با دیگران است.
نشان دادن همدلی، به طرف مقابل کمک میکند تا احساس کند که شنیده و درک میشود.
6. سکوت کنید و بگذارید طرف مقابل صحبت کند
یکی از بزرگترین اشتباهات در گوش دادن، قطع کردن صحبتهای طرف مقابل است. به او اجازه دهید حرفهایش را کامل بزند و از بیان احساسات و افکارش احساس راحتی کند. حتی اگر فکر میکنید میدانید که او چه میخواهد بگوید، باز هم صبر کنید و اجازه دهید خودش حرفهایش را به پایان برساند. سکوت، یک فضای امن و آرام برای طرف مقابل ایجاد میکند تا بتواند افکار و احساساتش را به راحتی بیان کند. از پر کردن سکوت با حرفهای خودتان خودداری کنید. گاهی اوقات، فقط شنیدن بدون هیچ قضاوتی، بهترین کاری است که میتوانید برای طرف مقابل انجام دهید. سکوت، نشاندهندهی احترام شما به طرف مقابل و اهمیت قائل شدن برای صحبتهای اوست.
7. قضاوت نکنید
وقتی به حرفهای کسی گوش میدهید، سعی کنید از قضاوت کردن او خودداری کنید. به جای اینکه به دنبال اشتباهات یا تناقضات بگردید، سعی کنید دیدگاه او را درک کنید. قضاوت کردن، مانع از شنیدن واقعی میشود و باعث میشود که به جای درک طرف مقابل، فقط به دنبال تایید نظرات خودتان باشید. هر کسی حق دارد دیدگاه و احساسات خودش را داشته باشد، حتی اگر با شما متفاوت باشد. به جای اینکه سعی کنید طرف مقابل را تغییر دهید، سعی کنید او را بپذیرید و درک کنید. وقتی قضاوت نمیکنید، طرف مقابل احساس امنیت بیشتری برای به اشتراک گذاشتن افکار و احساساتش با شما خواهد داشت.
8. پاسخهای خود را با دقت انتخاب کنید
وقتی میخواهید به حرفهای طرف مقابل پاسخ دهید، با دقت و تفکر عمل کنید. از دادن پاسخهای عجولانه و بدون فکر خودداری کنید. پاسخهای شما باید مرتبط با موضوع صحبت باشند و به طرف مقابل نشان دهند که به حرفهایش گوش دادهاید. از دادن نصیحتهای ناخواسته خودداری کنید، مگر اینکه از شما خواسته شود. به جای قضاوت کردن، سعی کنید پاسخهایی همدلانه و حمایتکننده ارائه دهید. انتخاب پاسخهای مناسب، نشاندهندهی توجه و احترام شما به طرف مقابل است.
9. خلاصه کنید
برای اطمینان از اینکه درست متوجه شدهاید، صحبتهای طرف مقابل را خلاصه کنید. میتوانید بگویید: “اگر درست متوجه شده باشم، شما میگویید که. . . “خلاصه کردن، به طرف مقابل نشان میدهد که شما فعالانه به حرفهایش گوش دادهاید و تلاش میکنید تا منظور او را به درستی درک کنید. اگر در خلاصه کردن اشتباه کردید، از طرف مقابل بخواهید که شما را تصحیح کند. خلاصه کردن، یک تکنیک قدرتمند برای بهبود درک متقابل و تقویت ارتباط است.
10. حواسپرتیها را به حداقل برسانید
هنگام صحبت با کسی، سعی کنید تا حد امکان حواسپرتیها را به حداقل برسانید. گوشی موبایل خود را خاموش کنید، تلویزیون را خاموش کنید و از هرگونه فعالیت دیگری که ممکن است حواستان را پرت کند، خودداری کنید. اگر در یک محیط شلوغ هستید، سعی کنید یک مکان خلوتتر برای صحبت پیدا کنید. به طرف مقابل اطلاع دهید که میخواهید تمام توجه خود را به او معطوف کنید و از او بخواهید که در این مورد با شما همکاری کند. به حداقل رساندن حواسپرتیها، نشاندهندهی احترام شما به طرف مقابل و اهمیت قائل شدن برای صحبتهای اوست. تمرکز، کلید شنیدن فعالانه و درک عمیق است.
11. لحن صدای خود را کنترل کنید
لحن صدای شما میتواند تاثیر زیادی بر نحوهی درک پیام شما داشته باشد. سعی کنید با لحنی آرام، مهربان و حمایتکننده صحبت کنید. از لحنهای تند، تحقیرآمیز و متهمکننده خودداری کنید. لحن صدای شما باید با احساسات و عواطف طرف مقابل هماهنگ باشد. اگر طرف مقابل ناراحت است، با لحنی آرام و دلگرمکننده با او صحبت کنید. اگر طرف مقابل خوشحال است، با لحنی شاد و پرانرژی با او صحبت کنید. 
من همیشه وقتی بحث مهمی با همسرم داشتیم، اول موبایل رو زمین میذاشتم و مستقیم به چشاش نگاه میکردم. یه بار دیدم چقدر این کار باعث میشد حرفاش رو راحتتر بزنه و احساس کنه مهمه برام. یه راه دیگه که بهم کمک کرده اینه که وقتی عصبانیه، به جای جواب دادن سریع، چند ثانیه صبر میکنم بعد حرف میزنم. خیلی وقتا هم فقط میگم “درست متوجه نمیشم، میشه بیشتر توضیح بدی؟” اینطوری دعوامون کمتر شده.